Streng zijn voor jezelf, altijd nog dat ene zien dat beter kan, oog hebben voor je valkuilen. Hier ben je wellicht al bedreven in. Gewoon vriendelijk voor jezelf zijn, jezelf OK vinden ook al heb je je werkpunten, dàt is vaak nieuw en ongewoon. Je voelt je ongemakkelijk, misschien schaam je je wel als je wat liever voor jezelf probeert te zijn… “Is dit wel OK? Ben ik nu niet egoïstisch?” vraag je jezelf misschien af. Maak je geen zorgen, mild voor jezelf zijn is zeker OK en we doen het allemaal veel te weinig. Nog beter nieuws: zacht zijn voor jezelf staat volledig los van egoïsme, narcisme of ’te soft worden’.
Bij anderen kunnen we dingen door de vingers zien, maar als we zelf fouten maken of ons vergissen zijn we vaak meedogenloos voor onszelf. Misschien herinner je je ook wel bepaalde zaken die gebeurd zijn, die je gedaan of gezegd hebt waarbij je nog steeds een wrong in je maag voelt, het schaamrood op je kaken krijgt of boos wordt op jezelf als je er nog maar aan terugdenkt. Bij de ander kan je verkeerde beslissingen of ongenuanceerde uitspraken best relativeren. Bij jezelf interpreteer je hetzelfde als een teken van incompetentie, niet goed genoeg zijn, falen of iets anders in negatieve zin. Je zou voor minder onzeker worden. Of doe je die dingen net vanuit onzekerheid?
Als je last hebt van een negatief zelfbeeld hebt, ga je mogelijk positieve dingen die een ander doet toeschrijven aan de capaciteiten van die persoon zelf. Je eigen verwezenlijkingen daarentegen zal je eerder wijten aan toeval of geluk. Als iemand in je omgeving een promotie maakt denk je bijvoorbeeld “wauw, hij of zij heeft er hard voor gewerkt en heeft dit ook echt verdiend!”. Als jijzelf hogerop klimt, denk je “wat heb ik geluk gehad, eigenlijk was die ene collega een betere match voor deze positie dan ik, hopelijk val ik niet door de mand”… Met alle stress vandien (“want wat als ik door de mand val”…). Let op dat je jezelf niet voorbij loopt in het te goed willen presteren.
Er is niets mis met discipline en ambitie. Perfectionisme is op zich ook OK. Zolang het maar binnen de perken blijft. Daar is het net dat we vaak over de schreef gaan. Als je jezelf achter de veren zit, bereik je meer dan als je gewoon lekker op de sofa blijft zitten. Echter, als je jezelf alleen maar afjakkert en veroordeelt, hou je nog maar weinig energie over. Je motivatie om het goed te doen slinkt want wat je ook bereikt, je geeft jezelf toch alleen maar negatieve feedback. OK, hier en daar ben je eventjes blij om een behaald resultaat, maar dat fijne gevoel is alweer snel vergeten want hop, daar verschijnt het volgende doel alweer in beeld.
- Ga eens na of je ambitie of behoefte om het goed te doen getriggerd worden door onzekerheid. Misschien wil je overcompenseren voor je gevoel van minderwaardigheid door uit te blinken, onder andere op je werk, en extra goed te presteren? Zolang je maar heel erg goed bent in iets of overal aan denkt, kan niemand iets van je zeggen of je veroordelen en blijf je buiten schot. Hierdoor stel je de confrontatie met je minderwaardigheidsgevoelens steeds weer uit, terwijl je ze toch ooit onder ogen moet zien.
- Stel dat je ergens de mist ingegaan bent. Die dingen gebeuren nu eenmaal. Hoe zou je reageren tegen een goede vriend of vriendin als die zich in dezelfde situatie zou bevinden? Zou je hem of haar veroordelen of eerder troosten en de situatie proberen te relativeren?
- Vriendelijk zijn voor jezelf motiveert je om op lange termijn geëngageerd te blijven op het werk. Het helpt je om plezier te blijven ervaren in het nastreven van doelstellingen die je voor jezelf hebt vastgelegd.
- Je bent OK zoals je bent. Zoals je er hier en nu bij zit, met al je goede kanten en je werkpunten. Je bent niet pas OK als je 10 kilo lichter, een stuk gespierder, socialer, assertiever… bent. Hier en nu, in dit moment, ben je goed zoals je bent.
- Stel zelfacceptatie niet eindeloos uit. Begin er gewoon nu mee. Ook al voelt het vreemd, raar of alsof je er nog niet klaar voor bent.
- Alleen al de intentie om milder voor jezelf te zijn doet je goed, ook al lukt het nog niet echt of nog niet helemaal zoals je zou willen.
- Vriendelijk zijn voor jezelf is géén
- vorm van narcisme
- egoïsme
- aanstellerij
- teken van te soft of zwak zijn
- Vriendelijk zijn voor jezelf is wél een teken van zelfzorg en daar is niets mis mee.
- Begeleiding bij een psycholoog kan je helpen in het vriendelijker worden voor jezelf, zeker als je ook gevoelens van minderwaardigheid of onzekerheid wenst aan te pakken.
- Een compassietraining* / heartfulnesstraining volgen (eventueel als vervolg op een mindfulnesstraining) is een aanrader. Hierbij krijg je handvatten aangereikt om jezelf en anderen met meer mildheid tegemoet te treden.
Trainingen in compassie en heartfulness kan je onder andere volgen bij het Instituut voor Aandacht en Mindfulness (Vlaanderen), het Centrum voor Mindfulness (Nederland) en bij Frits Koster en Erik van den Brink (Vlaanderen en Nederland).
*Compassie: in Vlaanderen worden de woorden ‘compassie’ en ‘zelfcompassie’ vaak geïnterpreteerd als ‘medelijden’ en ‘zelfmedelijden’. Binnen de mindfulness wordt compassie echter aanzien als een vorm van mededogen en mildheid voor zichzelf en anderen. Dat heeft dus helemaal niets te maken met (zelf)medelijden! Compassie komt van het Engelse ‘compassion’.