Stel je jezelf soms de vraag wat je anders zou hebben aangepakt, mocht je de klok kunnen terugdraaien? De keuzes die je hebt gemaakt, de problemen waar je mee hebt geworsteld en de struikelblokken op je pad hebben je uiteindelijk gevormd tot wie je nu bent. Toch is het soms zinvol om de balans op te maken van je leven tot nu toe. Eerlijk tegen jezelf te zeggen wat je, vanuit wie je nu bent en wat je nu weet, anders zou gedaan hebben. Hieruit trek je immers voor jezelf lessen naar de toekomst toe en wordt duidelijk wat jouw normen en waarden zijn.
Het is zeker niet de bedoeling om jezelf met een schuldgevoel op te zadelen naar eerdere keuzes uit het verleden toe. Waar je toen voor gekozen hebt en welk gedrag je toen gesteld hebt, je had er op dat moment je redenen voor. Doorheen de jaren groei je echter als persoon en doe je nieuwe inzichten op. Toch zit je soms, zonder dat je het zelf beseft, nog vast in piekergedachten over hoe je bepaalde zaken vroeger anders had kunnen aanpakken. Het is dan goed om eens een aantal zaken voor jezelf op een rij te zetten.
- Ga na welke zaken je leven sterk beïnvloed hebben doorheen de jaren. Dat kunnen positieve en negatieve factoren zijn. Denk bijvoorbeeld aan de band met je ouders, problemen op school, een dominante werkgever, minderwaardigheidsgevoelens, …
- In welke mate hebben deze factoren hier en nu nog altijd een invloed op jou? Heeft de hechte relatie tussen je ouders je een positief beeld van relaties meegegeven? Kreeg je alleen bevestiging van je ouders als je braaf en stil was en maakt dat dat je vandaag de dag nog steeds moeite hebt met assertiviteit? Kon je niet goed mee op school en blijf je daardoor onzeker over je presteren, ook al ben je vandaag de dag gewoon goed in wat je doet op het werk? Heeft een nare ervaring met een dominante baas je zodanig geraakt in het verleden dat je je bij je huidige werkgever ook ongemakkelijk blijft voelen, ook al is hij of zij een redelijk persoon? Zorgt een minderwaardigheidscomplex er al jaren voor dat je probeert te overcompenseren voor het gevoel niet goed genoeg te zijn? Kan je hierdoor geen “nee” zeggen en doe je meer dan wat er van je gevraagd wordt, ook al voel je dat het je te veel wordt?
- Misschien zijn er zaken bij waarvan je nu tegen jezelf kan zeggen: “Ik mag dat hier en nu eindelijk loslaten. Wat voorbij is, is voorbij en het is wat het is.” Of je kan alleszins proberen om dat los te laten. De intentie alleen al heeft een positieve werking. Het gaat er niet om te “presteren” op dit vlak, maar om te willen zorgen voor jezelf.
- Gesprekken met een psycholoog kunnen je helpen om alles op een rij te zetten en zaken uit het verleden, die nu nog steeds doorwerken, aan te pakken. Het is zeker niet de bedoeling om heel je kindertijd te gaan doorspitten, maar wel om die zaken aan te pakken die lang geleden gebeurd zijn en nog steeds een schadelijke invloed hebben op je welzijn vandaag de dag. Dat kunnen een aantal zaken zijn uit je kindertijd, maar ook uit je jeugd, je vroege volwassenheid, … Het gaat erom je rugzak die je met je meedraagt te herschikken en wat erin zit te herevalueren. Ook kan je samen met je psycholoog bepaalde blinde vlekken opsporen de je steeds weer dezelfde problemen doen tegenkomen (zie ook eerdere post “Wat is jouw blinde vlek?”).
- Wellicht zou je nu een aantal zaken anders aanpakken dan vroeger. Dat is logisch want ondertussen heb je weer zoveel meer levenservaring en kan je een situatie vanuit meer invalshoeken bekijken. Als persoon ben je vermoedelijk ook veranderd.
- Blijf mild voor jezelf. Het gaat er niet om jezelf te gaan kastijden om “fouten uit het verleden”, het gaat er wel om dat je niet jarenlang in dezelfde valkuilen blijft trappen.
- Bekijk het van twee kanten: als je je leven anders had aangepakt, waren bepaalde dingen misschien vlotter verlopen. Anderzijds was je dan wel weer andere problemen tegengekomen. Had je misschien ook bepaalde fijne herinneringen niet gehad, die er nu wel zijn. Elk nadeel heb zijn voordeel, zeg maar.
- In het boek “Als ik het leven over mocht doen” van Bronnie Ware (Bruna Uitgevers, 2015), een verzorgende op een palliatieve afdeling, komen vijf zaken naar voor waar mensen in hun laatste levensfase spijt van hebben. Ze vinden vaak dat ze te hard gewerkt hebben, te weinig tijd gemaakt voor hun gezin en vrienden en hun leven niet geleid hebben naar hun eigen normen en waarden (maar zich te veel hebben laten meesleuren door wat hun omgeving belangrijk vond). Opvallend is ook dat ze het jammer vinden het zichzelf niet genoeg gegund te hebben om gelukkig te zijn. Streng zijn voor jezelf en het jezelf niet voldoende gunnen om gewoon tevreden te zijn en te doen wat je echt leuk vindt in het leven, dat is iets waar wel meer mensen mee worstelen.
