Hartpijn. Medeleven. Angst. Boosheid. Een gevoel van onveiligheid. Terroristische acties roepen heel wat op in een mens. Hoe dichterbij de terreur komt, hoe meer het je naar de keel grijpt. Wanneer ook nog eens kleine kinderen betrokken geraken, ben je misschien nog meer van slag. Hoe ga je om met al die nieuwsberichten?
Recent vinden steeds meer terroristische aanslagen plaats in westerse landen. Het gevoel van onveiligheid groeit, evenals een groeiende boosheid naar ‘alle’ allochtonen. Dat hoewel terroristen, zoals de IS, slechts een kleine minderheid zijn van de grote groep allochtonen. De rest van deze mensen wordt wel evenzeer met een scheef oog bekeken. Weinigen willen hen nog het voordeel van de twijfel geven onder het motto “liever een keer te veel racistisch dan een keer te weinig op mijn hoede”. Ook is er steeds meer ongemak voelbaar bij het organiseren van grote evenementen want “dat trekt aanslagen aan en de dag van vandaag weet je maar nooit”. Angst en onveiligheid komen steeds meer op de voorgrond te staan. Best letten we op om niet getraumatiseerd te geraken door de vele intense, akelige nieuwsberichten. “Oh, de Promenade des Anglais in Nice, daar zijn we vorig jaar nog naar het vuurwerk gaan kijken op 14 juli. Wat als wij er dit jaar opnieuw hadden gestaan…” “Hoe meer ik kijk naar de livebeelden, hoe angstiger ik word.” Zeker als je sowieso al angstig van aard bent, schiet je nu misschien in vermijdingsgedrag om zoveel mogelijk ‘controle’ over de situatie te krijgen. “We gaan onze vakantie in Frankrijk aflassen”, “We gaan toch maar niet op uitstap naar Brussel of Amsterdam want die grote steden tegenwoordig, je weet maar nooit”. Let op dat angst je wereld niet gaat inperken. Angst blijft zich uitbreiden en voor je het weet, wordt je wereld heel erg klein. Beter kan je leren om angst te (ver)dragen en te verkennen. Hoe ziet die angst eruit? Waar ben je concreet bang voor? Angst mag er zijn en is een normale reactie op wat je allemaal hoort in de media. Je hoeft de angst dan ook niet per se ‘weg te denken’ of ‘weg te piekeren’. Het gaat er vooral om op een gezonde manier met angst en een gevoel van onveiligheid te leren omgaan. Jezelf niets voorliegen, maar ook niet jezelf zodanig gaan verstoppen dat je alle leuke dingen moet missen.
We can let the circumstances of our lives harden us so that we become increasingly resentful and afraid, or we can let them soften us, and make us kinder. You always have the choice.
Dalai Lama
De bovenstaande uitspraak van de Dalai Lama is een voorbeeld van hoe je kan omgaan met wat terroristische aanslagen met je doen. Merk je dat je je opstandig voelt, boos of verdrietig? Dat mag natuurlijk, maar erin blijven hangen is niet de bedoeling. Daar heb je alleen maar zelf last van. Op lange termijn kan je jezelf beter richten op gevoelens van mededogen. Niet zozeer focussen op ‘die slechte daders’, maar eerder je aandacht richten op de mensen die hulp hebben aangeboden, die de dader probeerden te stoppen of te overmeesteren. Of je kan je focussen op de slachtoffers en hun nabestaanden en hoe je met hen meeleeft. Hoe je misschien ook meeleeft met de familie van de daders, die mee moeten opdraaien voor wat hun naaste uitgevoerd heeft terwijl ze er misschien helemaal niets mee te maken hebben. Of met de mensen die nu mee aangekeken worden op de daden van enkelingen, gewoon omdat ze een bepaalde nationaliteit hebben of een bepaald geloof belijden. Wie weet voel je wel medeleven in het algemeen met alle mensen die door de recente aanslagen geraakt werden. Of met alle mensen die ooit een dierbare verloren hebben, daarom niet per se door een terroristische aanslag. Het gaat er niet om de huidige gebeurtenissen te verbloemen. Het gaat er wél om voor jezelf een gezonde manier te vinden om met de bijbehorende gedachten en gevoelens om te gaan, op langere termijn.
Praktische tips als je last hebt van de huidige terreurberichten
- Houd je dagelijkse routine aan. Ga niet plots alles aflassen wat je gepland had.
- Als je naar grote evenementen gaat, is er niets mis mee om een zekere alertheid aan de dag te leggen. Je kan bijvoorbeeld even rondkijken waar de (nood)uitgang is. Mocht er zich iets voordoen, weet je meteen waar je naartoe kunt. Laat het verder dan ook los.
- Praat over je angst, maar let op dat je je niet laat meesleuren door heftige reacties van anderen in je omgeving. Praten over je angst mag je niet nog banger maken, maar dient net om even de gevoelens te ‘luchten’ zodat ze wat meer ruimte krijgen.
- Merk je dat de recente gebeurtenissen zodanig angst triggeren dat je niet meer kan functioneren, ga langs bij een psycholoog/gedragstherapeut. Hij of zij kan je helpen om op een adequate manier met je angsten om te gaan en deze te kaderen. Op die manier voorkom je dat je angsten en eigen leven gaan leiden (en blijven uitbreiden).
- Ga bewust om met je kinderen in hoe over terreur te praten. Scherm je kinderen af voor een teveel aan nieuwsberichten en voor live beelden. Doe niet alsof er niets gebeurd is, zeker niet als je weet dat ze er in gedachten wel mee bezig zijn. Praat er over op hun niveau. Geef hen wel een gevoel van veiligheid. Meer informatie hierover vind je terug in de eerdere blogpost “Hoe praat ik over terreur en aanslagen met mijn kind?”.
- In de eerdere blogpost “De psychologie van het terrorisme” vind je meer informatie terug over de psychologische beweegredenen van terroristen.