We zullen je missen, Toots Thielemans. Naar aanleiding van je overlijden en vanuit respect voor je levenswerk, deze week een ode aan het zelf spelen van muziek.
Word je slimmer door naar Mozart te luisteren? Kan je je brein trainen door middel van klassieke muziek? Of blijken dat slechts fabeltjes te zijn en heeft muziek wel degelijk impact, maar op een andere manier?
Een studie van Rauscher et al. zorgde in 1993 voor heel wat commotie. De resultaten hiervan wezen er namelijk op dat slechts 20 minuten naar Mozart luisteren zorgt voor een hogere score op je IQ-test. Meteen werd door de media de conclusie getrokken dat klassieke muziek je instant slimmer maakt, ook al is dat tijdelijk. Dit wordt nog steeds het Mozart-effect genoemd.
Ondertussen blijkt bovenstaande conclusie nogal met de haren getrokken te zijn. Het is wel zo dat muziek een positief effect op je IQ kan hebben, maar eerder door actief muziek te spelen, dus door met een muziekinstrument aan de slag te gaan. Slechts passief naar muziek luisteren verhoogt je IQ niet (althans niet rechtstreeks). Muziekles in de kindertijd doet je intelligentie stijgen omdat je brein geprikkeld en getraind wordt. Op termijn zijn muzieklessen ook gelinkt aan betere studieprestaties. Daarnaast leer je in de muziekles beter samen te werken met anderen, wat bevorderlijk is voor je sociale intelligentie.
Gewoon naar muziek luisteren, doet dat dan helemaal niets vraag je je misschien af. Het is wel zo dat naar muziek luisteren je in een bepaalde stemming kan brengen. Word je droevig van bepaalde muziek, krijg je er een depressief gevoel van, dan presteer je wellicht slechter op een taak. Als muziek je een prettig en blij gevoel geeft, word je creatiever en ga je enthousiaster aan de slag met je taak… en presteer je beter. Er is dus geen directe link tussen muziek luisteren en een hoger IQ, maar wel tussen muziek luisteren, een bepaalde stemming/prikkeling en daardoor een betere of slechtere prestatie op een taak.
Bronnen:
Rauscher, F.H., Shaw, G.L., & Ky, K.N. (1993). Music and spatial task performance. Nature, 365, 611.
Schellenberg, G.E. (2004). Music lessons enhance IQ. Psychological Science, 15(8), 511-514.
Schellenberg, G.E. (2006). Long-Term Positive Associations Between Music Lessons and IQ. Journal of Educational Psychology, 98(2), 457-468.
Schellenberg, G.E., Nakata, T., Hunter, P.G., & Tamoto, S. (2007). Exposure to music and cognitive performance: tests of children and adults. Psychology of Music, 35(1): 5‒19.
Interview met professor in de psychologie, neurowetenschappen en muziek Dr. Daniel Levitin over de link tussen muziek en gezondheid (American Psychology Association).
