Loslaten of aanvaarden?

Als je ergens mee worstelt en er geen afstand van kunt nemen, zeggen mensen wel eens dat je het moet ‘loslaten’. Maar kan je iets loslaten of dien je de situatie eerder te aanvaarden, als je hem niet opgelost krijgt? Of is er misschien een andere kijk op loslaten die je hierbij kan helpen?

Let er eens op hoe vaak je dingen probeert los te laten terwijl dat niet altijd gemakkelijk is om te doen. Je voedt eigenlijk ook net de gedachte aan dat wat je wenst los te laten, door te denken ‘ik moet het loslaten’. Je kan het vergelijken met het verboden vrucht-effect: als je ergens niet aan mag denken, wordt het des te aantrekkelijker en spannender. Wat niet mag, vinden we meteen leuker. ‘Oh, ik mag geen chocolade meer eten? Wees maar zeker dat ik nu regelmatig aan die reep Côte d’Or ga denken’. Je kan de lijn doortrekken naar dat wat je graag wil loslaten: ‘ik mag niet meer denken aan / me opjutten over de moeilijke relatie met mijn broer’, dat doet je er soms net meer mee bezig zijn in gedachten.

Als je ergens mee worstelt en iets wenst los te laten, is het zinvol om na te gaan

(1) of het probleem op te lossen valt 

JA: als je het dan oplost, lukt het meestal ook wel om het los te laten.

NEEN: het valt niet op te lossen, toch niet nu op dit moment, maar dan bestaat de mogelijkheid dat je erover blijft piekeren om misschien toch nog een oplossing te vinden. Mensen hebben hierbij niet door dat dit piekeren hen net extra stress bezorgt. Het aanvaarden dat er op dit moment nu eenmaal geen oplossing is, is niet gemakkelijk maar kan op termijn wel meer rust brengen.

(2) of proberen het op te lossen wel de juiste insteek is (want dit is niet altijd mogelijk), misschien dat ‘laten zijn’ meer rust brengt of dat je ‘loslaten van het probleem’ kan zien als het ‘loslaten van het proberen te zoeken naar een oplossing’.

(3) wat onder die worsteling ligt. Waarom heb je zoveel moeite met deze situatie? Waarom wil je dit per se los laten? Ben je bang dat dit stiekem iets over jou zegt? Herinnert je dit aan een onvervulde behoefte?

(4) waarom je weerstand voelt tegen het aanvaarden van de situatie. Verwissel ‘aanvaarden’ niet met ‘het eens zijn’ met een situatie of met ‘opgeven’. Het betekent eerder de situatie laten zijn zoals hij is en hier het beste van maken, in plaats van te blijven vechten tegen de bierkaai. Dat is immers een strijd die je nooit wint. Of misschien ben je bang dat berusting voor jou gelijk staat aan ‘de strijd opgeven’, onderuit gaan en depressief worden? In therapie merk ik vaak dat mensen bang zijn om bijvoorbeeld hun emoties van verdriet of somberheid toe te laten, want ‘als ik dat eens toelaat, is dat het begin van het einde. Dan word ik ontzettend depressief, beland ik op de bodem van de put en geraak ik er nooit meer uit.’ Dat terwijl het met zachtheid toelaten van emoties net ruimte creëert en je net beter doet omgaan met die moeilijke emoties. Dit wil niet zeggen dat je je erdoor moet laten overweldigen, maar emoties er zonder oordeel laten zijn, zonder het per se te willen oplossen, ‘het is wat het is’, geeft vaak net rust. In plaats van weg te lopen van lastige gevoelens en onrust, in plaats van het te negeren of weg te duwen, mag het er zijn en hoef je er niet per se iets mee. Dit geeft vrijheid en maakt dat je op termijn minder beïnvloed wordt door die moeilijke gevoelens en gedachten waar je mee worstelt want ‘het zijn “maar” gevoelens en gedachten en ze mogen er zijn’.