Dag tegen Kanker – Misverstanden rond kanker

20 oktober 2016, de Dag tegen Kanker. De ideale gelegenheid om aandacht te vestigen op een aantal misverstanden rond deze ziekte. Ken jij mensen die worstelen met kanker, er in het verleden mee te maken gehad hebben of misschien ben je er zelf door getroffen? Ondertussen is het taboe doorbroken om te praten over kanker, maar wat nog niet altijd algemeen geweten is, is hoe lastig het kan zijn om je leven terug op te pakken na de behandelingen bij een gunstige of minder gunstige prognose. Want ‘overleven’ is één ding, maar levenskwaliteit is ook belangrijk.

Je vindt steeds vaker artikels en informatie over kanker terug in de media. Mensen met kanker hebben het hier niet altijd even gemakkelijk mee omdat de manier waarop over de ziekte bericht wordt, niet altijd even waarheidsgetrouw is. Zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat de media nogal zwart-wit bericht over kanker, ‘ofwel overleef je het ofwel overleef je het niet’. De grote grijze zone daartussen, bijvoorbeeld uitzaaiingen hebben maar toch nog lange tijd je ziekte goed onder controle kunnen houden en voldoende levenskwaliteit hebben, daar wordt haast niet over gesproken. Ook wordt vooral over borstkanker gesproken. Natuurlijk komt deze ziekte vaak voor, 1 op 8 vrouwen lopen kans om in hun leven borstkanker te ontwikkelen. Maar wat met al die andere vormen van kanker? Mensen met een andere vorm van kanker voelen zich vaak, ook in de hulpverlening, buitengesloten omdat er meer aandacht lijkt te gaan naar ondersteuning bij borstkanker dan naar ondersteuning bij andere kankers. Gelukkig komt hier de laatste jaren verandering in en wordt steeds meer gestreefd naar evenwaardige ondersteuning voor iedereen.

Mensen in de omgeving begrijpen niet altijd wat een ziekte als kanker met je doet. Niet dat ze het slecht bedoelen, verre van, maar dit heeft vaak te maken met onwetendheid. Het is niet ‘gedaan’ als de behandelingen achter de rug zijn. Vaak dien je fysiek nog lange tijd te recupereren en kan pas na de behandeling het emotionele verwerkingsproces beginnen. Mensen met kanker horen na hun behandelingen vaak ‘Je ziet er toch goed uit’ terwijl ze zich vanbinnen echt nog niet goed voelen. Na de behandelingen kampen veel mensen met een blijvende vermoeidheid die niet weggaat door eens een goed dutje te doen. Het is een andere vermoeidheid, eentje die op je hangt als een zware deken. Daarnaast zijn er de fysieke beperkingen, je bereikt gewoon veel sneller je grens. Je wil graag terug doen wat je voor je ziekte deed, maar dat lukt gewoon niet meer. Je gaat dus vaker ‘nee’ leren zeggen maar dat is niet altijd gemakkelijk, zeker niet als je tevoren nooit geleerd hebt om af te grenzen. Het verminderd activiteitenniveau na kankerbehandelingen is een kwestie van wel nog willen maar niet meer kunnen. Het is dan ook een langdurig acceptatieproces om op je lichaam af te stemmen en je nieuwe grenzen te leren respecteren. Vriendelijkheid voor jezelf is hierbij een belangrijke factor want jezelf veroordelen omdat je minder kan, jezelf blijven forceren, dan maak je het jezelf nog lastiger.

Over omgaan met kanker wordt vaak gedacht dat je ‘positief moet denken’ want ‘anders belemmer je je genezingsproces’. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat positief denken niet gerelateerd is aan genezing van kanker. Als je dus de neiging hebt om snel negatieve gedachten te hebben, hoef je je geen zorgen te maken dat dit een negatieve weerslag zal hebben op de uitkomst van je ziekte. Belangrijk is dat je eerlijk tegenover jezelf bent over wat je voelt en alle emoties, zowel de aangename als de onaangename, mogen er zijn. Positief denken wordt dus overschat bij kanker. Ben je iemand die van nature het glas als halfvol ziet, dan helpt dat natuurlijk om makkelijker met je situatie om te gaan, maar het staat los van wel of niet genezen. Je hoeft dus niet beginnen te piekeren over de gevolgen van je piekergedachten zeg maar. Het kan helpend zijn  om een mindfulness- of heartfulnesstraining te volgen waarbij je leert met je aandacht in het hier-en-nu te komen en jezelf met mildheid te behandelen. Zeker in tijden van kanker is het waardevol om voor jezelf een goede vriend of vriendin te zijn. Ondanks alle steun van je omgeving dien je een stuk van dit pad alleen te bewandelen. Mededogen voor jezelf maakt het gemakkelijker om om te gaan met alles wat er op je pad komt.

Al bij al, ken je iemand met kanker, probeer dan om echt te luisteren naar wat deze persoon zegt en respecteer diens verhaal. Ook al heb jij hier misschien een ander idee over. Vraag wat de ander nodig heeft om ondersteund te worden. Ben je zelf geconfronteerd met de ziekte, weet dan dat het oké is om met momenten niet meer te weten wat je met jezelf aan moet. Probeer mee te veren met de emoties en alle gebeurtenissen die zich aan je voordoen. Probeer je te omringen met mensen waarbij je jezelf kunt zijn en waarbij je je goed voelt. Laten we allemaal samen ervoor zorgen dat wie geconfronteerd wordt met deze ziekte, hier op zijn eigen manier mee om kan en voldoende tijd en ruimte krijgt om alles een plaats te geven.