Eenzaam in een kamer vol mensen

Vandaag de dag wordt steeds meer benadrukt hoe belangrijk het is om je ‘eigen ik’ te vinden en 100% jezelf te zijn. Je dient je te onderscheiden van alle anderen en uniek te zijn. Toch kan het ook lastig zijn als je ‘anders’ bent dan de anderen. Je kan je eenzaam voelen in een kamer vol met mensen omdat je bijvoorbeeld geen aansluiting vindt met hen, ook al doe je je best hiervoor en zou je dit graag willen. Want uiteindelijk wil je enerzijds wel je eigen weg gaan, anderzijds heb je ook nood aan een gevoel van verbondenheid met anderen. Hier je evenwicht in vinden is niet altijd even gemakkelijk.

We are all so much together but we are all dying of loneliness.

Albert Schweitzer

The trouble is not that I’m single and likely to stay single,

but that I am lonely and likely to stay lonely.

Charlotte Brontë

Eenzaamheid kan zwaar doorwegen. Voor sommigen voelt het als een drukkend gevoel op de borstkas, een wrong in je maag gepaard gaande met verdriet, een gevoel van leegte en zelftwijfel. Je vraagt je af wat er mis met je is omdat je geen of niet voldoende aansluiting vindt bij de mensen in je omgeving. De idee dat niemand je echt begrijpt, daar wil je niet te veel bij stilstaan want des te hopelozer ga je je voelen. Toch is eenzaamheid iets waar veel mensen last van hebben van tijd tot tijd, de ene al meer dan de andere (zeker als je erg gevoelig of melancholisch aangelegd bent). Je zou verbaasd zijn als je wist hoeveel mensen zich een buitenstaander voelen en de idee hebben dat andere mensen het zoveel beter doen in het leven, zoveel meer vrienden hebben, zoveel gelukkiger zijn, … terwijl het beeld dat ze van de ander hebben toch niet altijd blijkt te kloppen. Ook die andere mensen hebben hun verdrietige momenten of momenten dat ze het even niet meer zien zitten. Alleen wordt daar niet snel openlijk  over gepraat.

Sociale media kunnen bijdragen aan een gevoel van eenzaamheid: foto’s van gelukkige momenten doen uitschijnen dat anderen voortdurend blij en gelukkig zijn, leuke dingen beleven, het onderste uit de kan halen in het leven, … Tegelijkertijd krijg jij misschien het gevoel dat je iets mist in het leven, terwijl je je leven voor het kijken naar de foto’s eigenlijk best wel OK vond.

Wat er ook van zij, eenzaamheid is iets waar veel mensen last van hebben. Wat je echt denkt, hoe je je echt voelt, dat is nu eenmaal iets wat anderen niet altijd aanvoelen. Daarnaast ben jij misschien erg goed in het maskeren van wat er diep vanbinnen echt in je omgaat. Dat maakt het voor anderen dan weer moeilijk om te weten wat je nodig hebt.

Je alleen voelen is iets dat bij het leven hoort, dat van moment tot moment nu eenmaal aanwezig is en dat je kan leren te (ver)dragen. Toch kan je daarnaast ook leren om je meer verbonden te voelen met anderen, niet zozeer door op hen te lijken qua gedrag, maar door jezelf te zijn en van daaruit verbinding te maken met anderen. Je hoeft niet per sé dezelfde hobby’s of interesses te hebben of dezelfde levensstijl om echt contact te maken met anderen. Sta eens stil bij wat je voelt vanbinnen, bij wie je echt bent, niet wie je denkt dat je zou moeten zijn. Je hoeft jezelf niet beter voor te doen. Je hoeft niet per se spraakzamer, hipper of socialer te zijn om OK te zijn. Als je jezelf een vals ideaalbeeld oplegt, met andere woorden iemand probeert te zijn die je diep vanbinnen niet bent, ga je merken dat dit op termijn vecht met je buikgevoel. Het voelt niet goed, toch doe je verder omdat je denkt dat het zo moet maar eigenlijk hoeft niets. ‘Just be you’ kan hierbij je motto zijn. Er gebeurt misschien minder in je leven, de dagen lijken minder spectaculair, maar je hoeft jezelf niet meer (tegenover jezelf? tegenover anderen?) te bewijzen. Je bent gewoon goed en OK zoals je bent, hier en nu. Dat geeft rust en echtheid in je leven.

Hoe meer je iemand probeert te zijn die je niet bent, hoe eenzamer je je voelt. Als je gewoon jezelf bent, zonder al die franjes en toestanden die we onszelf soms proberen op te leggen om ‘beter’, ’toffer’, ‘populairder’, … te zijn, ga je mogelijk ook oprechtere vriendschappen aan. En de momenten dat de eenzaamheid toch toeslaat, kan je die gewoon toelaten want zoals al eerder vermeld, iedereen heeft er van moment tot moment wel eens last van.

Tips als je vaak last hebt van eenzaamheid en je onbegrepen voelen:

• Omring je met mensen waar je je goed bij voelt. Neem afstand van mensen die je een slecht gevoel geven. Wees eerlijk tegenover jezelf: trek je misschien met bepaalde mensen op ‘uit gewoonte’, ‘omdat we elkaar nu eenmaal al zolang kennen’, ‘omdat ik geen afstand van hen durf te nemen hoewel ik dat stiekem wel zou willen’…? Durf te kiezen voor authentieke vriendschappen. Hierbij geldt dat kwaliteit primeert boven kwantiteit. Met andere woorden, beter veel tijd investeren in een paar echt goede vrienden dan energie steken in allerhande mensen met wie het contact uiteindelijk oppervlakkig blijft.
• Ga eens na in welke mate je zelfdestructief gedrag stelt. Soms hou je mensen onbewust op afstand, omdat je het jezelf niet gunt, je jezelf te min voelt voor anderen, … Probeer eens om niet in zelfdestructieve gedachten mee te gaan en vanuit vriendelijkheid voor jezelf (ander en nieuw) gedrag te stellen.
• Stel jezelf de vraag hoeveel belang je hecht aan het ‘erbij horen’. En bij welke groep wil je horen, is dat ook een groep die echt bij je past? Zegt het per se iets negatiefs over jou als je niet bij die ene groep hoort?
• Besef je zelf wat je emotioneel nodig hebt, hoe je je echt voelt vanbinnen? En vervolgens, weet je dit effectief te communiceren naar je omgeving toe? Ben je duidelijk genoeg in het zeggen hoe je je voelt en wat je nodig hebt? Mensen kunnen nu eenmaal je gedachten niet lezen. Met momenten is letterlijk zeggen wat je denkt en voelt gewoon handig en duidelijk.
• Breng je aandacht naar dit moment en wees echt aanwezig in je omgang met anderen. Het contact voelt beter, aangenamer en echter aan. Mogelijk zie je ook dat je wél een bepaalde verbondenheid met anderen hebt, terwijl eenzaamheid soms gecreëerd wordt door de stroom van (onzekere, angstige, negatieve) gedachten.
• Is de eenzaamheid die je voelt een signaal dat je niet tevreden bent met je leven? Dat je jezelf misschien te zeer aan de kant schuift voor anderen (je partner, je kinderen) en je eigenlijk wat meer tegemoet dient te komen aan je eigen behoeften?
• In welke mate heb je last van een negatief zelfbeeld waardoor je jezelf te negatief afschildert in je hoofd? Als je jezelf steeds naar beneden haalt, voel je je automatisch afgesneden van anderen en voel je je ook al sneller alleen op de wereld, niet waardig om van gehouden te worden. Vriendelijker zijn voor jezelf, jezelf OK vinden, mildheid voor jezelf cultiveren zijn dan zaken die het je gemakkelijker kunnen maken.
• Zeg tegen jezelf ‘Ik mag eenzaam zijn, het hoort bij het leven, het is OK‘. Immers, hoe meer je tegen een gevoel vecht, hoe langer (dan nodig) je er vaak last van blijft hebben.
• Zeg tegen jezelf ‘Het is niet omdat ik me alleen voel, dat ik alleen ben. Het is maar een gevoel en niet per se de realiteit‘.
• Let op met zelftroostend gedrag dat je op het moment zelf beter doet voelen, maar waar je achteraf een nog slechter gevoel aan overhoudt. Zo kan je in momenten van eenzaamheid soelaas vinden in de pot chocolade-ijs die in je diepvries staat. Het zware gevoel van alleen te zijn wordt even verdoofd door het emo-eten. Achteraf echter heb je misschien spijt van je snoepbui en voel je je nog slechter, nog meer ‘niets waard’, nog verder staan van de plaats waar je wil zijn. Dit geldt bijvoorbeeld als je je eenzaam voelt omdat je de idee hebt fysiek gezien niet aan het ideaalbeeld te voldoen dat in het algemeen / door jou verwacht wordt. Je toevlucht zoeken in alcohol of sigaretten is ook zelftroostend gedrag dat je niet vooruit helpt. Gezond zelftroostend gedrag is een wandeling in de buitenlucht, een telefoontje met een goede vriend of vriendin, gaan sporten om de stress even uit je lijf te krijgen, …
• Probeer je in momenten van eenzaamheid voor te stellen dat je je verbindt met alle anderen op deze aardbol die zich op dit moment ook zo alleen voelen, in plaats van je net nog meer geïsoleerd te voelen.

Onthou: je bent niet alleen in het je alleen voelen. Succes!