Overuren maken, allerhande taken erbij nemen die eigenlijk niet bij je functie horen, onverwachte toestanden waarbij dringend jouw visie gevraagd wordt, … Heel wat werkgevers vragen aan hun werknemers om flexibel te zijn. Maar hoe ver ga je hierin? Je flexibel opstellen is één ding, maar het manusje van alles worden en alle vervelende taken op je afgeschoven krijgen is natuurlijk nog iets anders.
Heb je het gevoel dat er (te) veel van je gevraagd wordt op de werkvloer? Dat je gevraagd wordt om flexibel te zijn, steeds meer overuren te draaien, maar het steeds meer lijkt op gemakzucht vanuit je werkgever zodat ze bijvoorbeeld niemand extra hoeven aan te nemen om bepaalde klussen op te knappen? Meegaand zijn heeft zeker zijn positieve kanten, maar de valkuil is dat je te veel werk op je schouders neemt. Je zegt steeds ‘ja ok, dat neem ik er ook wel weer even bij’ maar als je alles in zijn geheel optelt, wordt het wel een erg zware taak om op je te nemen. Belangrijk is dat je flexibiliteit niet gelijkstelt aan de vergaarbak zijn waar alle vuile klusjes en restklusjes in belanden.
Flexibiliteit werkt langs twee kanten, dus ook vanuit je werkgever. Uit onderzoek blijkt dat flexibiliteit van de werkgever, bijvoorbeeld op vlak van thuiswerken, leidt tot een verhoogde motivatie van de werknemer om extra uren te werken. Werknemers geven hierbij aan dat ze tot 35% extra uren zouden willen werken als de werkgever meegaand is qua invulling van de werkuren en het thuis werken (Peters en van der Heijde, 2011). Je werk kunnen afstemmen op je privé- en gezinsleven en daardoor the best of both worlds ervaren is namelijk iets waar steeds meer mensen vandaag de dag behoefte aan hebben.
Stel jezelf de volgende vragen:
- Ben je als persoon eerder rigide en vasthoudend, of flexibel en pas je je makkelijk aan? Dit bepaalt mee of eerder een rigide of soepele werkgever bij jou past. Ga eens na in welke mate jij en je werkgever matchen wat dat betreft.
- Verstaan je werkgever en jij hetzelfde onder ‘flexibiliteit’ of lijken jullie hier elk een andere definitie op na te houden? Wat voor de ene soepelheid betekent, ziet de andere mogelijk als uitbuiting.
- Ga na of het geven en nemen op je werk in balans is. Heb je het gevoel dat het vooral geven van jouw kant is, is het een idee om met je leidinggevende in gesprek te gaan. Je motivatie om je meegaand op te stellen vermindert namelijk als het altijd van jouw kant moet komen.
- Zijn je werkuren in balans met je privéleven en je gezondheid? Immers, vaak nachtdiensten doen, op een ontiegelijk vroeg uur opstaan, … kruipt niet in je koude kleren. Heb je voldoende mogelijkheid om hiervan te bekomen of put je werk je fysiek te zeer uit? Ook de impact op je gezin, je sociaal leven dien je in de weegschaal te gooien.
- Is je werkgever ook flexibel naar jou toe, bijvoorbeeld qua glijdende uren, overuren opnemen, de inhoud van je functie zelf invullen?
- Heb je bepaalde zekerheden en dus ook een gevoel van veiligheid op je werk? Flexibel ingezet worden op verschillende diensten op het werk, maar niet weten of je er kan blijven werken, kan bijvoorbeeld voor heel wat stress zorgen. Jij dient je in allerlei bochten te wringen en geeft veel, maar krijgt er dan weinig voor terug (want wat als je aan het einde van de rit niet mag blijven, na zo hard je best te hebben gedaan?).
- Durf je grenzen te stellen. Je kan tot op bepaalde hoogte meegaand zijn, maar voldoende afbakenen dient ook te gebeuren van tijd tot tijd. Zo krijg je ook respect en herinner je je werkomgeving eraan dat ze rekening met je dienen te (blijven) houden.
- Ga in onderhandeling. Er wordt van jou gevraagd om flexibel te zijn, maar krijg je er voldoende voor terug? Mogelijk kan je overleggen over de werktijden, het opnemen van recup en je loon of extralegale voordelen. Geef hierbij aan dat eerlijke afspraken net aanzetten tot motivatie en inzet. Daar is je werkgever alleen maar mee gebaat.
- Altijd ‘ja’ zeggen is niet per se hetzelfde als flexibel zijn. Je kan dus ook te flexibel zijn, waardoor soms misbruik van je goedheid gemaakt wordt. Afgrenzen en assertiviteit kunnen zeker naast flexibiliteit aanwezig zijn op het werk en zijn een must. Lees zeker ook de eerdere post over leren “nee” zeggen als je op dit vlak tips kan gebruiken!
Bronnen:
Peters, P., & Heijde, B. van der (2011). Ervaringen met flexibel werken: Het relatieve belang van flexibele arbeidscondities voor het benutten van arbeidspotentieel op de Nederlandse arbeidsmarkt. In opdracht van Moneypenny / Het Nieuwe Werken.
