Mindfulness, wat is dat?

Wat is mindfulness nu eigenlijk en wat is het zeker niet? Wat zijn de misverstanden errond? Is het iets voor jou? En hoe begin je eraan?

Wat is mindfulness

Mindfulness is het bewust aandacht schenken aan dit eigenste moment. Wat je ziet, hoort, ruikt, proeft, je ademhaling, de gedachten die door je geest gaan, de emoties die in je opborrelen en zich ook lichamelijk uiten, … Aan alles wat je in dit moment gewaar kan worden, kan je je aandacht schenken. Je kan je richten op één bepaald aspect van de prikkels die op je afkomen, bijvoorbeeld je ademhaling, of open aandacht schenken en verwelkomen wat er in dit moment op je afkomt en bij je binnenkomt.

Misverstanden rond mindfulness

Mindfulness is géén

• vorm van ontspanning. Je kan er wel door ontspannen, maar dat is niet het hoofddoel zeg maar. Het gaat erom bewuste aandacht te schenken aan dit moment en soms kan dat voor onrust zorgen, omdat het confronterend is om je angsten in de ogen te kijken. Soms is het ontspannend, omdat je rust vindt in de onrust.
• zweverig iets. De effecten van mindfulness (beter omgaan met stress) zijn wetenschappelijk onderbouwd.
• onverschilligheid. “Het is wat het is” is niet hetzelfde als “het interesseert me niet, doe maar op”. Het gaat erom te aanvaarden dat wat is, nu eenmaal is. Het is niet altijd gemakkelijk om het verschil te zien tussen dingen die nu eenmaal zo zijn (bijvoorbeeld een onhebbelijke karaktertrek van je partner) en dingen die je kan veranderen (bijvoorbeeld van job veranderen). Soms willen we niet zien wat we niet kunnen veranderen. Acceptatie van wat nu eenmaal is, hier en nu geeft een gevoel van vrijheid. Je hoeft niet meer krampachtig te ontkennen wat voor je staat en je hoeft jezelf niets meer voor te liegen.

Iets voor jou?

Heb je last van muizenissen in je hoofd? Voel je dat je gedachten je mee op sleeptouw nemen en hun eigen leven gaan leiden? Voel je je vaak onrustig en ongelukkig en weet je met jezelf geen blijf? Er zijn zoveel redenen om met mindfulness te starten. Je hoeft je trouwens niet per se slecht in je vel te voelen om ermee te beginnen. Gewoon omdat je graag bewust in het leven staat, van het moment proeft, momenten niet meer op automatische piloot aan je voorbij wilt laten gaan, zijn ook redenen om mindful te gaan leven. Of… uit nieuwsgierigheid, je gewoon openstellen ervoor en zien wat het je brengt!

Hoe eraan te beginnen

Als je kan ademen, kan je mindfulness beoefenen. Je hoeft niet per se op een meditatiematje te zitten, maar dat mag wel. Altijd en overal kan je mindfulness toepassen. Het gaat erom bewuste aandacht te brengen naar dit moment. Naar je ademhaling, naar een activiteit die je uitvoert, naar de geluiden om je heen, … Je kiest zelf waar je je aandacht op vestigt. Je kan ook open aandacht schenken aan alle prikkels die in dit moment op je afkomen.

• Kies één activiteit uit die je komende week telkens weer met bewuste aandacht uitvoert. Bijvoorbeeld bewust douchen, bewust ontbijten, bewust je tanden poetsen, … Telkens als je merkt dat je afgeleid wordt, breng je je aandacht terug naar de activiteit.
• Doe de ademfocus. Breng je aandacht naar je ademhaling. Je hoeft niet anders te ademen, laat je ademhaling gewoon haar gang gaan en observeer. Zeg eventueel “in” tegen jezelf bij het inademen en “uit” bij het uitademen. Telkens als gedachten opduiken in je geest, laat je die gewoon voorbijkomen zonder in te grijpen. Bij elke afleiding breng je je aandacht telkens weer terug naar hoe je op dit moment, hier en nu, in- en uitademt.

Begeleide ademfocus:

• Wat je ook voelt, hier en nu, of het nu onaangenaam voelt of aangenaam, het is OK. Het mag er zijn. Probeer je gevoel te observeren, in plaats van te controleren. Geef het de ruimte zonder dat je erin meegaat. Zie je emoties als golven die kabbelen in de zee, op en af, op hun eigen ritme.

Boeken

Interessante basislectuur rond mindfulness:

• ‘Mindfulness. Leven in de maalstroom’ – Edel Maex
• ‘Mindfulness’ – Thich Nhat Hahn
• ‘Werkelijk gelukkig door de kracht van meditatie’ – Sharon Salzberg

Cursus

Een mindfulnesstraining kan je onder andere volgen bij deze instanties:

Itam (Vlaanderen)

Instituut voor Aandacht & Mindfulness (Vlaanderen)

Stresskliniek / Edel Maex (Antwerpen)

Trainingsbureau Mild & Mindful (Hasselt)

Be Mindful (Belgisch Limburg)

SeeTrue (Nederland)

Johan Tinge (Groningen)